DOUSTNE ŚRODKI ANTYKONCEPCYJNE

Doustne środki antykoncepcyjne weszły do powszechnego użytku w roku 1960 w Stanach Zjednoczonych-pierwsza pigułka antykoncepcyjna nazywała się Enovid 10. Pigułki antykoncepcyjne zawierają dwa rodzaje hormonów: etynylestradiol oraz gestageny (syntetyczne hormony o podobnym działaniu jak progesteron). Etynyloestradiol zastępuje fizjologiczne estrogeny wytwarzane w jajniku, których powstawanie jest zahamowane w czasie stosowania leków antykoncepcyjnych. Etynyloestradiol jest pochodną naturalnego estrogenu: estradiolu, ale w odróżnieniu od pierwowzoru nie ulega strawieniu w przewodzie pokarmowym po podaniu doustnym. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat miały miejsce ogromne zmiany dotyczące dawek etynyloestradiolu zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych. W pierwszych latach stosowania antykoncepcji nierzadko stosowano dawki 100 µg. Na początku lat siedemdziesiątych zawartość etynyloestradiolu w jednej tabletce nie była wyższa niż 50 µg, obecnie dostępne są preparaty zawierające 20 µg. Syntetyczne gestageny zawarte w tabletce hamują jajeczkowanie, wpływają na śluz szyjkowy - staje się on nieprzenikliwy dla plemników i utrudniają transport komórki jajowej przez jajowód do jamy macicy, wywołują także zmiany w błonie śluzowej macicy.Tabletki zawsze powinien dobierać lekarz. Przy ich stosowaniu istnieje podstawowa zasada - należy je przyjmować codziennie o tej samej godzinie przez kolejne 21 dni, potem następuje 7-dniowa przerwa. Jeżeli się zapomniało wziąć pigułkę, należy ją zażyć w ciągu 12 godzin po ustalonym czasie. Wyróżnia się cztery rodzaje tabletek w zależności od ich składu: minipigułki, które zawierają jedynie gestageny, tabletki jednofazowe (wszystkie tabletki mają ten sam skład chemiczny), tabletki dwufazowe (w opakowaniu znajdują się 2 rodzaje tabletek o różnym składzie) oraz tabletki trójfazowe (w opakowaniu znajdują się 3 rodzaje tabletek o różnym składzie). Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne są obecnie najbardziej rozpowszechnione w większości krajów całego świata. Ocenia się, że na świecie codziennie stosuje je około 100 mln. kobiet. Istnieją również tabletki interwencyjne zażywane po stosunku, wzbudzające wiele kontrowersji i niewątpliwie nieobojętne dla zdrowia. Skuteczność hormonalnych tabletek antykoncepcyjnych jest bardzo wysoka. Wskaźnik Pearla (liczba ciąż występujących u 100 kobiet stosujących daną metodę antykoncepcyjną w ciągu roku) wynosi od 0 do 0,12. Skuteczność w dużym stopniu zależy od prawidłowego stosowania.