MENOPAUZA-(A) WIADOMOŚCI OGÓLNE

Menopauza jest to ostatnia miesiączka, po której następuje co najmniej 6-miesięczna przerwa. Menopauza oznacza naturalne i trwałe ustanie kobiecego cyklu rozrodczego, co zazwyczaj objawia się ustaniem miesiączki inaczej zwanej menstruacją. W naukowym rozumieniu, menopauza jest to dzień następujący po ostatniej miesiączce w życiu kobiety. Potocznie jednak menopauzą nie określa się jednego dnia, ale kilkuletni okres trwania menopauzy. Czas ten określa się także mianem klimakterium. Jest on związany z ustawaniem czynności jajników. Średni wiek rozpoczęcia menopauzy to 51 lat, a rozrzut statystyczny oscyluje pomiędzy 45 a 55 rokiem życia kobiety. Późną menopauzą określa się czas jej wystąpienia pomiędzy 55 a 60 rokiem życia. Jeżeli ostatnia miesiączka występuje między 40 a 45 rokiem życia, wtedy jest to tzw. wczesna menopauza. Całkowite ustanie miesiączkowania jest poprzedzone okresem, gdy staje się ono mniej lub bardziej nieregularne. Zmiany czynnościowe obejmują przede wszystkim ustanie jajnikowej produkcji estrogenów oraz progesteronu. Menopauzę określamy jako naturalną bądź fizjologiczną wtedy, gdy nadchodzi w wyniku zwyczajnego procesu starzenia się kobiety, wskutek czego następuje ostateczny zanik prawie wszystkich komórek jajowych w jajnikach, co z kolei powoduje silny reaktywny wzrost hormonów FSH i LH oraz spadek produkcji estrogenu. Menopauza rozpoczyna się kiedy jajniki nie są w stanie co miesiąc wyprodukować zdolnej do zapłodnienia komórki jajowej. Rozpoczynająca się menopauza zaburza naturalny cykl hormonalny i stopniowo prowadzi do chaotycznego i długotrwałego ustania czynności całego układu rozrodczego, ponieważ proces produkowania i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych jest odpowiedzialny również za wytwarzanie kilku kluczowych hormonów biorących udział w cyklu miesięcznym, Przerwa w schemacie cyklu menstruacyjnego, nie tylko zmniejsza poziom większości hormonów reprodukcyjnych, ale również zakłóca współdziałanie tych hormonów, co prowadzi do skrajnych i nieprzewidywalnych wahań poziomu hormonów we krwi. Wahania te mogą powodować u kobiet wiele rozmaitych symptomów, takich jak uderzenia gorąca, zaburzenia snu, zaburzenia koncentracji, labilność emocjonalną itp. Nie każda kobieta odczuwa symptomy menopauzy. Około 1/3 wszystkich kobiet nie rejestruje innych objawów niż zaburzenie regularności, a potem zatrzymanie miesiączki. Po kilku, a czasem po kilkunastu miesiącach takiego nieregularnego funkcjonowania, jajniki prawie całkowicie przestają produkować hormony. Brak anabolicznych efektów estrogenów prowadzi w dłuższym okresie przede wszystkim do zrzeszotnienia kości czyli osteoporozy. Dla okresu menopauzy typowe są głębokie zaburzenia regulacji układu autonomicznego, również zmiany w sferze emocjonalnej i zmiany zachowania.