PLEMNIK


Budowa anatomiczna plemnika. Plemnik zbudowany jest z główki szyjki i witki. Główka plemnika zbudowana jest prawie wyłącznie z jądra zawierającego 23 pojedyncze chromosomy. W górnej części główki znajduje się czapeczka zwana akrosomem, zawierającym mocne enzymy potrzebne do rozpuszczenia błony komórkowej komórki jajowej, w momencie wnikania do niej plemnika. Część środkowa to szyjka plemnika, w której wytwarzana jest energia potrzebna do napędu rytmicznych uderzeń witki. Sama witka to co najmniej trzy czwarte całkowitej długości plemnika. Plemnik płynie dzięki biczowatym uderzeniom witki. Energia wytwarzana jest w malutkich strukturach komórkowych szyjki. W tych miniaturowych strukturach spalane są wysokoenergetyczne cząsteczki cukru dostarczane przez płyn nasienny. Energia jest szybko przekazywana do witki, która porusza się ruchem falowym, od podstawy do koniuszka witki, w skoordynowanej sekwencji. Witka wykonuje 14-16 ruchów na sekundę i napędza w ten sposób plemnik. Obracając się wokół własnej osi, plemniki płyną ruchem spiralnym od pochwy przez szyjkę i macicę do jajowodów. Strumyczek plemników płynie bardzo szybko - w warunkach korzystnych pokonują one do 2 mm/minutę. W warunkach niekorzystnych, np w kwasowym odczynie pochwy, ich prędkość znacznie spada. Ich zdolność ruchu może być dodatkowo ograniczana lub powstrzymywana przez wzrost temperatury lub obecność pewnych leków.