FITOESTROGENY


Fitoestrogeny to naturalnie występujące związki roślinne (sterole) mające budowę chemiczną i sugerowane działanie podobne do estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych. Nie są identyczne z hormonami człowieka, ale uważa się je za nibyestrogeny, a więc w uproszczeniu mówiąc, roślinne substancje naśladujące ludzkie hormony. Podobnie jak naturalne estrogeny mają wiązać się z receptorami estrogenowymi zlokalizowanymi w różnych narządach. Ich działanie różni się jednak od ludzkich hormonów m.in. tym, że jest o wiele od nich słabsze. Fitoestrogeny mają łagodzić objawy neurowegetatywne występujące w okresie okołomenopauzalnym związane z niedoborem estrogenów. Istnieje wiele rodzajów fitoestrogenów, które znajdują się w różnych roślinach, ich częściach i wytwarzanych z nich produktach. Można tu wyróżnić trzy główne grupy: izoflawony, lignany i kumestany. Izoflawony występują w warzywach strączkowych (szczególnie w soi) oraz w produktach, których głównym lub jedynym składnikiem jest fasola. Lignany stanowią składnik ścian komórkowych roślin, w wysokich stężeniach występują w nasionach lnu, a ich mniejsze ilości są w pełnoziarnistych produktach zbożowych, wielu ziołach, warzywach, owocach i nasionach. Kumestany - duże ich ilości zawierają nasiona słonecznika oraz kiełki fasoli. Każda roślina często zawiera więcej niż jedną klasę fitoestrogenów. Na przykład fasola sojowa jest bogata w izoflawony, podczas gdy kiełki soi są istotnym źródłem kumestrolu, jednego z ważniejszych kumestanów. Fitoestrogenów można także dostarczać organizmowi w formie specjalnych preparatów, które są wyciągami z roślin. Fitoestrogeny prawdopodobnie mają wpływ na fizjologię człowieka, istnieją dane dotyczące korzystnego oddziaływania białka sojowego na lipidy i lipoproteiny oraz na naczynia krwionośne. U kobiet po menopauzie zauważono również po spożywaniu fitoestrogenów łagodne efekty estrogenne. Jednakże aby przekonać się, jaki jest ostateczny wpływ na tkankę reagującą na estrogeny, tj. tkankę piersi i endometrium, trzeba przeprowadzić badania kliniczne na większą skalę.